Kapitalizm
Co to jest kapitalizm?
Kapitalizm to system gospodarczy, w którym osoby prywatne lub przedsiębiorstwa posiadają dobra kapitałowe. Produkcja dóbr i usług opiera się na podaży i popycie na ogólnym rynku – znanym jako gospodarka rynkowa – a nie na centralnym planowaniu – znanym jako gospodarka planowa lub gospodarka nakazowa.
Najczystszą formą kapitalizmu jest kapitalizm wolnorynkowy lub leseferystyczny. Tutaj osoby prywatne są nieskrępowane. Mogą decydować, gdzie inwestować, co produkować lub sprzedawać i po jakich cenach wymieniać towary i usługi. Laissez-faire marketplace działa bez kontroli i kontroli.
Obecnie większość krajów praktykuje mieszany system kapitalistyczny, który obejmuje pewien stopień rządowej regulacji działalności i własności wybranych gałęzi przemysłu.
Zrozumieć kapitalizm
Mówiąc funkcjonalnie, kapitalizm jest procesem, za pomocą którego można rozwiązać problemy produkcji ekonomicznej i dystrybucji zasobów. Zamiast planować decyzje gospodarcze za pomocą scentralizowanych metod politycznych, jak w przypadku socjalizmu czy feudalizmu, planowanie gospodarcze w kapitalizmie odbywa się poprzez zdecentralizowane i dobrowolne decyzje.
Kluczowe wnioski
- Kapitalizm jest systemem gospodarczym charakteryzującym się prywatną własnością środków produkcji, zwłaszcza w sektorze przemysłowym.
- Kapitalizm zależy od egzekwowania praw własności prywatnej, które stanowią zachętę do inwestowania w kapitał produkcyjny i jego produktywnego wykorzystywania.
- Kapitalizm historycznie rozwinął się z poprzednich systemów feudalizmu i merkantylizmu w Europie i dramatycznie rozszerzył industrializację oraz dostępność na dużą skalę dóbr konsumpcyjnych na rynku masowym.
- Czysty kapitalizm można przeciwstawić czystemu socjalizmowi (w którym wszystkie środki produkcji są kolektywne lub państwowe) i gospodarkami mieszanymi (które leżą na kontinuum między czystym kapitalizmem a czystym socjalizmem).
- Praktyka kapitalizmu w świecie rzeczywistym zazwyczaj obejmuje pewien stopień tak zwanego „kapitalizmu kumoterskiego” ze względu na żądania ze strony biznesu dotyczące korzystnej interwencji rządu i motywacji rządów do interwencji w gospodarce.
Kapitalizm i własność prywatna
Prawa własności prywatnej mają fundamentalne znaczenie dla kapitalizmu. Większość współczesnych koncepcji własności prywatnej wywodzi się z teorii zawłaszczenia Johna Locke’a, w której ludzie roszczą sobie prawo własności poprzez mieszanie swojej pracy z nieodebranymi zasobami. Gdy już posiadasz, jedynymi legalnymi sposobami przekazania własności są dobrowolna wymiana, podarunki, dziedziczenie lub ponowne zagospodarowanie porzuconej własności.
Własność prywatna sprzyja efektywności, dając właścicielowi zasobów bodziec do maksymalizacji wartości swojej własności. Zatem im cenniejszy jest zasób, tym większą moc handlową zapewnia właścicielowi. W systemie kapitalistycznym osoba będąca właścicielem majątku ma prawo do dowolnej wartości związanej z tą własnością.
Aby osoby fizyczne lub firmy mogły pewnie rozmieścić swoje dobra kapitałowe, musi istnieć system, który chroni ich prawo do posiadania lub przenoszenia własności prywatnej. Społeczeństwo kapitalistyczne będzie polegać na umowach, uczciwym postępowaniu i prawie o czynach niedozwolonych w celu ułatwienia i egzekwowania tych praw własności prywatnej.
Kiedy nieruchomość nie jest własnością prywatną, ale jest współdzielona przez ogół społeczeństwa, może pojawić się problem znany jako tragedia dobra wspólnego. Mając wspólny zasób, z którego mogą korzystać wszyscy ludzie i do którego nikt nie może ograniczyć dostępu, wszystkie osoby mają motywację do wydobywania jak największej wartości użytkowej i nie mają motywacji do oszczędzania lub ponownego inwestowania w zasób. Prywatyzacja zasobów jest jednym z możliwych rozwiązań tego problemu, wraz z różnymi dobrowolnymi lub przymusowymi metodami działań zbiorowych.
Kapitalizm, zyski i straty
Zyski są ściśle związane z pojęciem własności prywatnej. Z definicji, jednostka przystępuje do dobrowolnej wymiany własności prywatnej tylko wtedy, gdy uważa, że wymiana przyniesie jej korzyści w jakiś psychiczny lub materialny sposób. W takich transakcjach każda strona zyskuje dodatkową subiektywną wartość lub zysk z transakcji.
Dobrowolny handel jest mechanizmem napędzającym aktywność w systemie kapitalistycznym. Właściciele zasobów konkurują ze sobą o konsumentów, którzy z kolei konkurują z innymi konsumentami o towary i usługi. Cała ta działalność jest wbudowana w system cen, który równoważy podaż i popyt, aby koordynować dystrybucję zasobów.
Kapitalista osiąga największy zysk, wykorzystując najefektywniej dobra kapitałowe, jednocześnie wytwarzając dobro lub usługę o najwyższej wartości. W tym systemie informacja o tym, co jest najwyżej cenione, jest przekazywana za pośrednictwem cen, po których inna osoba dobrowolnie kupuje dobro lub usługę kapitalisty. Zyski wskazują, że mniej wartościowe nakłady zostały przekształcone w bardziej wartościowe produkty. Natomiast kapitalista ponosi straty, gdy zasoby kapitałowe nie są wykorzystywane efektywnie i zamiast tego wytwarzają mniej wartościowe produkty.
Wolna przedsiębiorczość czy kapitalizm?
Kapitalizm i wolna przedsiębiorczość są często postrzegane jako synonimy. W rzeczywistości są to ściśle powiązane, ale odrębne terminy z nakładającymi się cechami. Możliwa jest gospodarka kapitalistyczna bez całkowicie wolnej przedsiębiorczości i wolny rynek bez kapitalizmu.
Każda gospodarka jest kapitalistyczna, dopóki osoby prywatne kontrolują czynniki produkcji. Jednak system kapitalistyczny nadal może być regulowany przez prawa rządowe, a zyski kapitalistycznych przedsięwzięć nadal mogą być mocno opodatkowane.
„Wolną przedsiębiorczość” można z grubsza rozumieć jako wymianę gospodarczą wolną od przymusowego wpływu rządu. Chociaż jest to mało prawdopodobne, można wyobrazić sobie system, w którym jednostki zdecydują się posiadać wszystkie wspólne prawa własności. Prawa własności prywatnej nadal istnieją w systemie wolnej przedsiębiorczości, chociaż własność prywatna może być dobrowolnie traktowana jako wspólnotowa bez mandatu rządu.
Istniało wiele plemion rdzennych Amerykanów z elementami tych układów, aw ramach szerszej kapitalistycznej rodziny ekonomicznej kluby, spółdzielnie i spółki akcyjne, takie jak spółki lub korporacje, są przykładami wspólnych instytucji własności.
Jeśli akumulacja, własność i czerpanie korzyści z kapitału są główną zasadą kapitalizmu, to wolność od przymusu państwa jest centralną zasadą wolnej przedsiębiorczości.
Feudalizm korzeniem kapitalizmu
Kapitalizm wyrósł z europejskiego feudalizmu. Do XII wieku w miastach mieszkało mniej niż 5% ludności Europy. Wykwalifikowani robotnicy mieszkali w mieście, ale otrzymywali pensję od panów feudalnych, a nie realną pensję, a większość robotników była poddanymi ziemskiej szlachty. Jednak pod koniec średniowiecza rosnąca urbanistyka, w której miasta są ośrodkami przemysłu i handlu, nabiera coraz większego znaczenia gospodarczego.
Pojawienie się prawdziwych zarobków oferowanych przez branże zachęciło więcej ludzi do przeprowadzania się do miast, gdzie mogli dostać pieniądze zamiast utrzymania się w zamian za siłę roboczą. Dodatkowi synowie i córki rodzin, którzy potrzebowali pracy, mogli znaleźć nowe źródła dochodu w miastach handlowych. Praca dzieci była w takim samym stopniu częścią rozwoju gospodarczego miasta, jak pańszczyzna była częścią życia na wsi.
Merkantylizm zastępuje feudalizm
Merkantylizm stopniowo zastępował feudalny system gospodarczy w Europie Zachodniej i stał się podstawowym systemem gospodarczym w okresie od XVI do XVIII wieku. Merkantylizm powstał jako handel między miastami, ale niekoniecznie był to handel konkurencyjny. Początkowo każde miasto miało bardzo różne produkty i usługi, które z czasem były powoli homogenizowane pod względem popytu.
Po ujednoliceniu towarów handel prowadzony był w coraz szerszych kręgach: miasto do miasta, powiat do powiatu, województwo do województwa i wreszcie naród do narodu. Kiedy zbyt wiele narodów oferowało podobne towary do handlu, handel nabrał przewagi konkurencyjnej, która została zaostrzona przez silne poczucie nacjonalizmu na kontynencie, który nieustannie pogrążał się w wojnach.
Kolonializm kwitł obok merkantylizmu, ale narody zasiewające świat osadami nie próbowały zwiększać handlu. Większość kolonie zostały utworzone z systemu ekonomicznego, który uderzył z feudalizmu, a ich wyroby surowe wraca do ojczyzny, a w przypadku brytyjskich kolonii w Ameryce Północnej, został zmuszony do wykupienia produktu gotowego z pseudo walucie który uniemożliwiał je od handlu z innymi narodami.
To Adam Smith zauważył, że merkantylizm nie był siłą rozwoju i zmian, ale regresywnym systemem, który tworzył nierównowagę handlową między narodami i powstrzymywał je przed rozwojem. Jego pomysły na wolny rynek otworzyły świat na kapitalizm.
Rozwój kapitalizmu przemysłowego
Pomysły Smitha pojawiły się w odpowiednim momencie, ponieważ rewolucja przemysłowa zaczęła wywoływać wstrząsy, które wkrótce wstrząsnęły światem zachodnim. (Często dosłowna) kopalnia złota kolonializmu przyniosła nowe bogactwo i nowy popyt na produkty krajowego przemysłu, co napędzało ekspansję i mechanizację produkcji. Gdy technologia posunęła się naprzód, a fabryki nie musiały już być budowane w pobliżu dróg wodnych lub wiatraków, aby funkcjonować, przemysłowcy zaczęli budować w miastach, w których były teraz tysiące ludzi, którzy dostarczali gotową siłę roboczą.
Potentaci przemysłowi byli pierwszymi ludźmi, którzy zgromadzili swoje bogactwo w swoim życiu, często wyprzedzając zarówno szlachtę ziemską, jak i wiele rodzin pożyczkowych / bankowych. Po raz pierwszy w historii zwykli ludzie mogli mieć nadzieję na bogactwo. Nowy tłum pieniędzy zbudował więcej fabryk, które wymagały więcej pracy, jednocześnie produkując więcej dóbr, które ludzie mogliby kupić.
W tym okresie termin „kapitalizm” – wywodzący się od łacińskiego słowa „ capitalis ”, które oznacza „głowę bydła” – został po raz pierwszy użyty przez francuskiego socjalistę Louisa Blanca w 1850 r. Na oznaczenie systemu wyłącznej własności przemysłowych środków produkcji. przez osoby prywatne, a nie współwłasność.
Wbrew powszechnemu przekonaniu Karol Marks nie wymyślił słowa „kapitalizm”, chociaż z pewnością przyczynił się do wzrostu jego użycia.
Skutki kapitalizmu przemysłowego
Kapitalizm przemysłowy zwykle przynosił korzyści większej liczbie warstw społecznych, a nie tylko klasie arystokratycznej. Płace wzrosły, co znacznie pomogło tworzenie związków zawodowych. Poziom życia również wzrósł wraz z nadmiarem niedrogich produktów produkowanych masowo. Ten wzrost doprowadził do powstania klasy średniej i zaczął podnosić coraz więcej ludzi z niższych klas, aby powiększać jej szeregi.
Wolności ekonomiczne kapitalizmu dojrzewały obok demokratycznych swobód politycznych, liberalnego indywidualizmu i teorii praw naturalnych. Ta jednolita dojrzałość nie oznacza jednak, że wszystkie systemy kapitalistyczne są politycznie wolne lub zachęcają do wolności jednostki. Ekonomista Milton Friedman, zwolennik kapitalizmu i wolności jednostki, napisał w „ Kapitalizmie i wolności” (1962), że „kapitalizm jest warunkiem koniecznym wolności politycznej. Nie jest warunkiem wystarczającym”.
Dramatyczna ekspansja sektora finansowego towarzyszyła powstaniu kapitalizmu przemysłowego. Banki służyły wcześniej jako magazyny kosztowności, biura rozliczeniowe dla handlu na duże odległości lub pożyczkodawcy szlachty i rządom. Teraz przyszły służyć potrzebom codziennego handlu i pośredniczyć w kredytowaniu dużych, długoterminowych projektów inwestycyjnych. W XX wieku, gdy giełdy stawały się coraz bardziej publiczne, a narzędzia inwestycyjne otworzyły się dla większej liczby osób, niektórzy ekonomiści zidentyfikowali odmianę tego systemu: kapitalizm finansowy.
Kapitalizm i wzrost gospodarczy
Tworząc zachęty dla przedsiębiorców, aby przenosili zasoby z nierentownych kanałów na obszary, w których konsumenci cenią je bardziej, kapitalizm okazał się wysoce skutecznym narzędziem wzrostu gospodarczego.
Przed powstaniem kapitalizmu w XVIII i XIX wieku szybki wzrost gospodarczy następował przede wszystkim poprzez podboje i wydobywanie zasobów od podbitych ludów. Ogólnie był to zlokalizowany proces o sumie zerowej. Badania sugerują, że średni globalny dochód na mieszkańca nie zmienił się od powstania społeczeństw rolniczych do około 1750 r., Kiedy zapanowały korzenie pierwszej rewolucji przemysłowej.
W następnych stuleciach kapitalistyczne procesy produkcyjne znacznie zwiększyły zdolności produkcyjne. Coraz więcej lepszych dóbr stało się tanio dostępnych dla szerokich populacji, podnosząc standardy życia w sposób wcześniej nie do pomyślenia. W rezultacie większość teoretyków politycznych i prawie wszyscy ekonomiści argumentują, że kapitalizm jest najbardziej wydajnym i produktywnym systemem wymiany.
Kapitalizm a socjalizm
Pod względem ekonomii politycznej kapitalizm często przeciwstawia się socjalizmowi. Podstawową różnicą między kapitalizmem a socjalizmem jest posiadanie i kontrola środków produkcji. W gospodarce kapitalistycznej własność i przedsiębiorstwa są własnością osób fizycznych i są przez nie kontrolowane. W gospodarce socjalistycznej państwo posiada podstawowe środki produkcji i nimi zarządza. Jednak istnieją również inne różnice w postaci równości, wydajności i zatrudnienia.
Kapitał
Gospodarka kapitalistyczna nie przejmuje się sprawiedliwymi rozwiązaniami. Argumentem jest to, że nierówności są siłą napędową, która zachęca do innowacji, która następnie napędza rozwój gospodarczy. Podstawową troską modelu socjalistycznego jest redystrybucja bogactwa i zasobów od bogatych do biednych, bez sprawiedliwości, oraz zapewnienie równości szans i równości wyników. Równość jest ceniona ponad wysokie osiągnięcia, a dobro zbiorowe jest postrzegane ponad możliwość rozwoju jednostek.
Wydajność
Argumentem kapitalistycznym jest to, że zachęta do zysku skłania korporacje do opracowywania nowych, innowacyjnych produktów, które są pożądane przez konsumenta i mają popyt na rynku. Twierdzi się, że państwowa własność środków produkcji prowadzi do nieefektywności, ponieważ bez motywacji do zarabiania więcej pieniędzy zarząd, pracownicy i deweloperzy są mniej skłonni do wkładania dodatkowego wysiłku w promowanie nowych pomysłów lub produktów.
Zatrudnienie
W gospodarce kapitalistycznej państwo nie zatrudnia bezpośrednio siły roboczej. Ten brak zatrudnienia prowadzonego przez rząd może prowadzić do bezrobocia w czasie recesji i depresji gospodarczej. W gospodarce socjalistycznej państwo jest głównym pracodawcą. W czasach trudności ekonomicznych państwo socjalistyczne może nakazać zatrudnienie, więc jest pełne zatrudnienie. Ponadto w systemach socjalistycznych zwykle istnieje silniejsza „siatka bezpieczeństwa” dla pracowników, którzy odnieśli obrażenia lub są trwale niepełnosprawni. Ci, którzy nie mogą już pracować, mają mniej dostępnych opcji pomocy w społeczeństwach kapitalistycznych.
System mieszany kontra czysty kapitalizm
Kiedy rząd jest właścicielem niektórych, ale nie wszystkich środków produkcji, ale interesy rządu mogą prawnie omijać, zastępować, ograniczać lub w inny sposób regulować prywatne interesy gospodarcze, mówi się, że jest to gospodarka mieszana lub mieszany system gospodarczy. Gospodarka mieszana szanuje prawa własności, ale nakłada na nie ograniczenia.
Właściciele nieruchomości podlegają ograniczeniom dotyczącym sposobu, w jaki wymieniają się między sobą. Ograniczenia te mają wiele form, takich jak przepisy dotyczące płacy minimalnej, taryfy, kontyngenty, podatki nadzwyczajne, ograniczenia licencyjne, zabronione produkty lub umowy, bezpośrednie wywłaszczenie publiczne, ustawodawstwo antymonopolowe, prawo dotyczące środków płatniczych, dotacje i wybitna dziedzina. Rządy w gospodarkach mieszanych również w całości lub częściowo posiadają i prowadzą niektóre branże, zwłaszcza te uważane za dobra publiczne, często egzekwując prawnie wiążące monopole w tych branżach, aby zakazać konkurencji ze strony podmiotów prywatnych.
W przeciwieństwie do czystego kapitalizmu, znanego również jako kapitalizm laissez-faire lub anarchokapitalizm (taki jak wyznany przez Murraya N. Rothbarda ), wszystkie gałęzie przemysłu są pozostawione prywatnej własności i działalności, w tym dóbr publicznych, i żadna centralna władza rządowa nie zapewnia regulacji. lub nadzór nad działalnością gospodarczą w ogóle.
Standardowe spektrum systemów ekonomicznych stawia na jednym krańcu kapitalizm leseferyzmu, a na drugim kompletną gospodarkę planową – taką jak komunizm. Można powiedzieć, że wszystko pośrodku jest gospodarką mieszaną. Gospodarka mieszana zawiera elementy zarówno centralnego planowania, jak i nieplanowanego prywatnego biznesu.
Zgodnie z tą definicją prawie każdy kraj na świecie ma gospodarkę mieszaną, ale współczesne gospodarki mieszane różnią się pod względem poziomu interwencji rządu. Stany Zjednoczone i Wielka Brytania mają stosunkowo czysty typ kapitalizmu z minimalnymi federalnymi regulacjami na rynkach finansowych i pracy – czasami nazywany kapitalizmem anglosaskim – podczas gdy Kanada i kraje skandynawskie stworzyły równowagę między socjalizmem a kapitalizmem.
Wiele krajów europejskich stosuje kapitalizm opiekuńczy, system, który zajmuje się dobrobytem społecznym pracowników i obejmuje takie polityki, jak emerytury państwowe, powszechna opieka zdrowotna, negocjacje zbiorowe i kodeksy bezpieczeństwa przemysłowego.
Kapitalizm kumoterski
Kapitalizm kumoterski odnosi się do społeczeństwa kapitalistycznego opartego na bliskich relacjach między ludźmi biznesu a państwem. Zamiast sukcesu jest określony przez wolnego rynku i praworządności, sukces firmy zależy od protekcji, który jest pokazany na niego przez rząd w formie t przerw ax, dotacji rządowych i innych zachęt.
W praktyce jest to dominująca forma kapitalizmu na całym świecie ze względu na potężne zachęty, przed którymi stoją rządy do wydobywania zasobów poprzez opodatkowanie, regulację i wspieranie działalności związanej z dążeniem do renty, oraz te, przed którymi stoją kapitalistyczne przedsiębiorstwa, aby zwiększyć zyski poprzez uzyskiwanie dotacji, ograniczając konkurencję i wznoszenie barier wejścia. W efekcie siły te stanowią rodzaj podaży i popytu na rządową interwencję w gospodarce, która wynika z samego systemu gospodarczego.
Za szereg problemów społecznych i ekonomicznych powszechnie obwinia się kapitalizm kumoterski. Zarówno socjaliści, jak i kapitaliści obwiniają się nawzajem za powstanie kapitalizmu kumoterskiego. Socjaliści uważają, że kapitalizm kumoterski jest nieuniknionym rezultatem czystego kapitalizmu. Z drugiej strony kapitaliści uważają, że kapitalizm kumoterski wynika z potrzeby rządów socjalistycznych do kontrolowania gospodarki.