Plusy i minusy euro
1 stycznia 1999 r. Unia Europejska wprowadziła nową walutę – euro. Euro zostało stworzone, aby promować wzrost, stabilność i integrację gospodarczą w Europie. Pierwotnie euro było nadrzędną walutą używaną do wymiany między krajami należącymi do Unii. Ludzie w każdym kraju nadal używali własnych walut. Jednak w ciągu trzech lat euro stało się codzienną walutą i zastąpiło waluty krajowe wielu państw członkowskich. Euro nadal nie jest powszechnie przyjęte przez wszystkich członków UE jako główna waluta. Jednak wiele z holdouts peg swoich walut do niej w jakiś sposób.
Biorąc pod uwagę ogromny wpływ waluty euro na gospodarkę światową, warto przyjrzeć się bliżej jej zaletom i wadom. Euro, które jest kontrolowane przez Europejski Bank Centralny ( EBC ), zostało wprowadzone z wielką pompą i oczekiwaniem. Jednak poważne wady euro stały się bardziej widoczne, gdy zostało przetestowane przez szereg wyzwań na początku XXI wieku.
Kluczowe wnioski
- Euro zostało stworzone 1 stycznia 1999 roku i miało na celu wspieranie integracji gospodarczej w Europie.
- Zalety euro obejmują promowanie handlu, zachęcanie do inwestycji i wzajemne wsparcie.
- Z drugiej strony, euro zostało obwinione za zbyt sztywną politykę pieniężną i oskarżone o możliwe nastawienie na korzyść Niemiec.
Plusy
Promowanie handlu
Główne korzyści płynące z euro są związane ze wzrostem wymiany handlowej. Podróżowanie zostało ułatwione dzięki wyeliminowaniu konieczności wymiany pieniędzy. Co ważniejsze, ryzyko walutowe zostało wyeliminowane z handlu europejskiego. Dzięki euro europejskie przedsiębiorstwa mogą łatwo uzyskać najlepsze ceny od dostawców z innych krajów strefy euro. To sprawia, że ceny są przejrzyste i zwiększa konkurencję między firmami w krajach używających euro. Praca i towary mogą łatwiej przepływać przez granice tam, gdzie są potrzebne, dzięki czemu cały związek działa wydajniej.
Zachęcanie do inwestycji
Euro wspiera również inwestycje transgraniczne w strefie euro. Inwestorzy w krajach stosujących waluty obce są narażeni na znaczne ryzyko walutowe, które może prowadzić do nieefektywnej alokacji kapitału. Chociaż akcje są również narażone na ryzyko kursowe, wpływ na obligacje jest znacznie większy ze względu na ich mniejszą zmienność. Ceny większości instrumentów dłużnych są tak stabilne, że kursy walutowe wpływają na zwroty w znacznie większym stopniu niż stopy procentowe czy jakość kredytu. W rezultacie obligacje walutowe mają dla większości inwestorów słaby profil ryzyka i zwrotu.
Przed wprowadzeniem euro firmy odnoszące sukcesy w krajach o słabych walutach nadal musiały płacić wysokie stopy procentowe. Z drugiej strony mniej wydajne firmy w krajach o stabilnych walutach cieszyły się relatywnie niskimi stopami procentowymi. Podstawowym ryzykiem w przypadku pożyczek transgranicznych było ryzyko walutowe, a nie ryzyko niewykonania zobowiązania. Dzięki euro inwestorzy w krajach o niskim oprocentowaniu, takich jak Niemcy i Holandia, mogli pożyczać pieniądze firmom w innych krajach strefy euro bez ryzyka walutowego.
Wzajemne wsparcie
Teoretycznie euro powinno pomagać krajom, które je przyjmują, wspierać się nawzajem w czasie kryzysu. Waluty krajów o większych gospodarkach są zwykle bardziej stabilne, ponieważ mogą skuteczniej rozkładać ryzyko. Na przykład nawet dobrze prosperujący mały kraj karaibski może zostać zniszczony przez huragan. Z drugiej strony stan Floryda w USA może zwrócić się do reszty Stanów Zjednoczonych o pomoc w odbudowie po huraganie. W rezultacie dolar amerykański jest jedną z najbardziej stabilnych walut na świecie.
Kryzys koronawirusa przetestował wzajemne wsparcie w strefie euro w 2020 r. Początkowo nie było wystarczających działań zbiorowych. Co gorsza, wiele narodów zamknęło swoje granice. Jednak Europejski Bank Centralny konsekwentnie wykupywał wystarczające zadłużenie w krajach dotkniętych kryzysem, zwłaszcza we Włoszech, aby utrzymać stopy procentowe na stosunkowo niskim poziomie. Co ważniejsze, Francja i Niemcy wsparły fundusz naprawczy o wartości ponad 500 miliardów euro.
Cons
Sztywna polityka pieniężna
Zdecydowanie największą wadą euro jest jednolita polityka pieniężna, która często nie pasuje do lokalnych warunków gospodarczych. W niektórych częściach UE powszechny jest dobrobyt, wysoki wzrost gospodarczy i niskie bezrobocie. Z drugiej strony, inni cierpią z powodu długotrwałego spowolnienia gospodarczego i wysokiego bezrobocia.
Klasyczne keynesowskie rozwiązania tych problemów są zupełnie inne. Kraj o wysokim wzroście powinien mieć wysokie stopy procentowe, aby zapobiec inflacji, przegrzaniu i ewentualnemu krachowi gospodarczemu. Kraj o niskim wzroście powinien obniżyć stopy procentowe, aby pobudzić zadłużenie. Teoretycznie kraje o wysokim bezrobociu nie muszą martwić się zbytnio inflacją, ponieważ bezrobotni mogą produkować więcej dóbr. Niestety, stopy procentowe nie mogą być jednocześnie podnoszone w kraju o wysokim wzroście i obniżane w kraju o niskim wzroście, gdy mają one wspólną walutę, taką jak euro.
W rzeczywistości euro spowodowało dokładnie odwrotność standardowej polityki gospodarczej, która została wdrożona podczas europejskiego kryzysu zadłużenia państwowego. Wraz ze spowolnieniem wzrostu i wzrostem bezrobocia w krajach takich jak Włochy i Grecja, inwestorzy obawiali się swojej wypłacalności, podnosząc stopy procentowe. Zazwyczaj nie byłoby obaw o wypłacalność rządów w reżimie pieniądza fiducjarnego, ponieważ rząd krajowy mógłby nakazać bankowi centralnemu drukowanie większej ilości pieniędzy.
Jednak niezależność Europejskiego Banku Centralnego oznaczała, że drukowanie pieniędzy nie było opcją dla rządów strefy euro. Wyższe stopy procentowe zwiększyły bezrobocie, a nawet spowodowały deflację i ujemny wzrost gospodarczy w niektórych krajach. Można uczciwie powiedzieć, że euro przyczyniło się do kryzysu gospodarczego w Grecji.
Możliwe nastawienie na korzyść Niemiec
Pierwszym etapem euro był europejski mechanizm kursowy ( ERM ), w ramach którego przyszli przyszli członkowie strefy euro ustalali swoje kursy walutowe do marki niemieckiej. Niemcy mają największą gospodarkę w strefie euro i mają historię rozsądnej polityki pieniężnej od II wojny światowej. Jednak powiązanie kursów wymiany z marką niemiecką mogło wywołać nastawienie na korzyść Niemiec.
Pomysł, że euro faworyzuje Niemcy, jest politycznie kontrowersyjny, ale jest dla niego pewne poparcie.
W latach 90. Niemcy prowadziły luźniejszą politykę pieniężną, aby poradzić sobie z ciężarem zjednoczenia. W rezultacie silna gospodarka brytyjska tamtej epoki doświadczyła nadmiernej inflacji. Wielka Brytania została najpierw zmuszona do podniesienia stóp procentowych i ostatecznie wypchnięta z ERM w Czarną Środę w 1992 roku.
Niemiecka gospodarka była stosunkowo dobrze prosperująca do 2012 r., A europejska polityka pieniężna była zdecydowanie zbyt restrykcyjna dla słabszych gospodarek. Portugalia, Włochy, Irlandia, Grecja i Hiszpania stanęły w obliczu wysokiego zadłużenia, wysokich stóp procentowych i wysokiego bezrobocia. Tym razem polityka pieniężna była raczej zbyt restrykcyjna niż luźna. Jedyną stałą było to, że euro nadal działało na korzyść Niemiec.