Rubinomics

Czym jest Rubinomics?

Rubinomics to termin opisujący politykę fiskalną prowadzoną przez administrację Billa Clintona i opracowany przez jego doradcę ds. Polityki gospodarczej, Roberta Rubina. Termin „Rubinomics”, będący połączeniem „Rubina” i „ekonomii”, opisuje skupienie się administracji na wpływie zrównoważonego budżetu na długoterminowe stopy procentowe.

Rubin był asystentem prezesa ds. Polityki gospodarczej i pierwszym dyrektorem Narodowej Rady Gospodarczej w latach 1993–1995. W latach 1995–1999 pełnił funkcję Sekretarza Skarbu. Głównym celem Rubina było zrównoważenie budżetu federalnego i wpływu miało to wpływ na inflację i stopy procentowe w perspektywie długoterminowej.

Zrozumieć Rubinomics

Rubinomics zyskał na popularności w latach 90., ponieważ długoterminowe stopy procentowe pozostały wysokie pomimo działań Rezerwy Federalnej zmierzających do obniżenia stopy funduszy federalnych. Stopa funduszy federalnych to stopa, po której banki pożyczają sobie nawzajem pieniądze przez noc. Kiedy Fed zwiększa podaż pieniądza poprzez operacje otwartego rynku, wywiera presję na obniżenie krótkoterminowych stóp procentowych, wykorzystując stopę funduszy federalnych jako cel do oceny bezpośredniego wpływu polityki pieniężnej. Jednak efekt ten może nie zawsze przenosić się na stopy długoterminowe (lub może to zająć nieprzewidywalnie długi czas).

Prezes Rezerwy Federalnej Alan Greenspan i inni eksperci uważali, że brak reakcji długoterminowych stóp na stopy pożyczek overnight był spowodowany premią inflacyjną, która została wbudowana w ceny obligacji długoterminowych. Rubin zaproponował rządowi skoncentrowanie się na zmniejszeniu deficytu budżetu federalnego zamiast wydawania pieniędzy na infrastrukturę, technologię i edukację. Zniechęcili to liberalni doradcy ekonomiczni, którzy opowiadali się za wyższymi wydatkami rządowymi, a także ekonomiści po stronie podaży, którzy przewidywali, że podwyżki podatków potrzebne do zrównoważenia budżetu będą miały negatywny wpływ na gospodarkę. Jednak Rubin argumentował, że niższe długoterminowe stopy pobudziłyby większe inwestycje sektora prywatnego w kluczowe branże i rozwój długoterminowych projektów o wysokiej wartości, które zwiększałyby zatrudnienie niezależnie od podwyżek podatków.

Zatem Rubinomics zasadniczo opowiada się za zrównoważeniem budżetu federalnego jako strategią wzrostu gospodarczego, ideą, która również znalazła poparcie wśród bardziej konserwatywnych i wolnorynkowych ekonomistów. Był to kluczowy element neoliberalnego konsensusu, który wyłonił się w epoce postzimnowojennej administracji Clintona. W latach dziewięćdziesiątych ten konsensus łączył ekonomistów i decydentów umiarkowanej lewicy i prawicy, którzy opowiadali się za konserwatyzmem fiskalnym, niskimi stopami procentowymi i globalizacją handlu.

Czy Rubinomics działał?

Zwolennicy twierdzą, że Rubinomics w znacznym stopniu przyczyniła się do długiego i wyraźnego okresu wzrostu gospodarczego i ostatecznych nadwyżek budżetowych, które rozwinęły się w latach 90. Długoterminowe stopy procentowe trendzie niższe w administracji Clintona– zgodnie z zamierzeniami polityki Rubinomics– z 10-letnich amerykańskich obligacji skarbowych stóp spadających z 6,60% w styczniu 1993 roku do 5,16% w styczniu 2001. Długoterminowe stopy obligacji korporacyjnych, a następnie garnitur, spadając z 7,91% do 7,15% w tym samym okresie.

Jednocześnie średni wzrost PKB wynosił około 4%5, inflacja utrzymywała się na niskim, stabilnym poziomie około 2,5%6, a gospodarka amerykańska doświadczyła najdłuższego okresu ciągłej ekspansji w historii aż do tego momentu.

Na pierwszy rzut oka wydaje się, że bezpośrednie i długoterminowe cele Rubinomics zostały osiągnięte. Jednak z pewnością w grę wchodziły czynniki inne niż tylko Rubinomika, w tym trwająca łatwa polityka pieniężna kierowana przez Greenspana, „dywidenda pokojowa” wynikająca z wycofań wojskowych oraz otwarcie światowego handlu międzynarodowego w postaci NAFTA i innych porozumień wielostronnych.

To, czy rubinomika lub inne czynniki były ważniejsze dla dobrobytu lat 90., jest przedmiotem ciągłej debaty wśród ekonomistów do dziś. Warto również zauważyć, że Stany Zjednoczone przeżyły recesję wraz z pęknięciem bańki internetowej bezpośrednio po tym okresie, a niektórzy ekonomiści sięgają po korzenie Wielkiej Recesji do liberalizacji finansowej, która nastąpiła pod okiem Rubina.