Czy recesje gospodarcze są nieuniknione?
Popularny pogląd analityków finansowych i wielu ekonomistów jest taki, że recesje są nieuniknionym skutkiem cyklu koniunkturalnego w gospodarce kapitalistycznej. Dowody empiryczne, przynajmniej pozornie, wydają się mocno potwierdzać tę teorię. Wydaje się, że recesje pojawiają się mniej więcej co dziesięć lat w nowoczesnych gospodarkach, a dokładniej wydaje się, że następują regularnie po okresach silnego wzrostu. Ten wzór powtarza się z uderzającą konsekwencją, ale czy jest nieunikniony? Innymi słowy, czy recesje muszą wynikać z okresów silnego wzrostu gospodarczego? Czy można uniknąć recesji, czy też są one nieuniknioną cechą nowoczesnej gospodarki kapitalistycznej?
Kluczowe wnioski
- Współczesne gospodarki kapitalistyczne wykazują łatwe do zaobserwowania cykle gwałtownego wzrostu, po których następują okresy recesji i ostatecznego ożywienia.
- Wiele osób doszło do wniosku, że te cykle są mniej więcej nieuniknione.
- Zrozumienie, co powoduje recesje, jest kluczem do ustalenia, czy są one nieuniknione, czy nie.
- Zaproponowano wiele wyjaśnień recesji, koncentrując się na jednym lub drugim czynniku gospodarczym.
- Najpotężniejsza i najbardziej wszechstronna z tych teorii sugeruje, że chociaż recesje nie są logicznie nieuniknione, mają one pozostać w obecnej sytuacji gospodarczej.
Co to są recesje?
„Recesja” to tytuł nadany okresowi gospodarczemu charakteryzującemu się ujemnym wzrostem realnym, spadkiem produkcji, obniżonymi cenami i rosnącym bezrobociem, które często następuje po okresie szczególnie silnego wzrostu gospodarczego mierzonego tymi samymi zmiennymi. Recesje charakteryzują się niezwykłym, jednoczesnym i dużym zgrupowaniem błędów biznesowych, które niektórzy ekonomiści nazywają błędnymi inwestycjami.
Recesje to okresy negatywnych wyników gospodarczych, zwykle następujących po okresie ponadprzeciętnego wzrostu.
W obliczu strat finansowych i spadających marż przedsiębiorstwa ograniczają produkcję lub całkowicie upadają, a menedżerowie (lub nowi właściciele) przydzielają zasoby związane z nieudanymi projektami do różnych celów. W okresie przejściowym niektóre z tych zasobów będą musiały zostać ponownie wycenione (pod względem cen towarów, wartości aktywów lub w przypadku pracy, płac), a niektóre pozostaną bezczynne przez jakiś czas, aż do znalezienia nowego zastosowania. W miarę postępu tego procesu gospodarka ożywa.
NBER oficjalnie ogłosił koniec ekspansji gospodarczej w lutym 2020 r., Gdy Stany Zjednoczone wpadły w recesję w związku z pandemią koronawirusa.
Skąd oni pochodzą?
Kluczową kwestią, czy ten proces odbudowy-recesji-wzrostu jest nieunikniony, jest to, co powoduje wystąpienie skupiska błędów biznesowych? Dlaczego firmy nie mogą dalej rosnąć, a ceny aktywów nadal rosną w nieskończoność? Ekonomiści na przestrzeni lat opracowali liczne wyjaśnienia tych klastrów niepowodzeń biznesowych.
Niektórzy opierają się na czynnikach psychologicznych. Wyjaśnienia te wskazują, że ludzie mogą być podatni na nadmierny optymizm i pewność siebie lub pesymizm i strach, co prowadzi do rozprzestrzeniania się i załamania baniek rynkowych oraz utrzymujących się niedoborów zagregowanego popytu. Niektóre z nich można nawet odtworzyć eksperymentalnie w klasie, symulacjach lub eksperymentach na bardzo ograniczoną skalę. Takie teorie są bardzo popularne, ale generalnie nie potrafią w rzeczywistości wyjaśnić, w jaki sposób na rynkach i klasach aktywów w całej gospodarce, jak ma to miejsce podczas recesji, może wystąpić zbiór błędów biznesowych na dużą skalę.
Inni wskazują na wstrząsy gospodarcze, które są przypadkowymi wydarzeniami, takimi jak wojny lub epidemie, które mogą negatywnie wpłynąć na produkcję, popyt konsumencki lub koszty kluczowych dóbr i towarów w gospodarce. Takie rzeczy z pewnością mogą naraz zaszkodzić przedsiębiorstwom i gospodarce. Nie wyjaśniają jednak, dlaczego recesje pojawiają się z taką regularnością ani dlaczego konsekwentnie następują po okresach szczególnie silnego wzrostu. W końcu wstrząsy gospodarcze są z natury zdarzeniami losowymi. Nie ma żadnego szczególnego powodu, dla którego przypadkowe wstrząsy miałyby przebiegać według takich wzorców, które można łatwo zaobserwować. Losowe negatywne wstrząsy mogą być nieuniknione, ale to nie pokazuje, dlaczego obserwowane wzorce koniunktury w gospodarce powinny być nieuniknione.
Jeszcze inni wyjaśniają powtarzający się cykl wzrostu i recesji w gospodarce w kategoriach czysto finansowych. Często wiąże się to z błędami banku centralnego lub władz monetarnych, które dostarczają pieniądze gospodarce. Być może zbyt dużo nowych pieniędzy prowadzi do nadmiernej inflacji, ale zbyt mało może prowadzić do zaostrzenia warunków kredytowania i niewypłacalności, co prowadzi do deflacji zadłużenia i dlatego mamy recesje. Jednak teorie te nie wyjaśniają, dlaczego władze monetarne powinny popełniać takie błędy i z taką pozorną regularnością, aby spowodować łatwo widoczny cykl koniunkturalny w gospodarce. Zasadniczo te teorie upraszczają pytanie z „Dlaczego pojawiają się skupiska poważnych błędów biznesowych?” na pytanie „Dlaczego poważne skupiska błędów banku centralnego miałyby występować z taką regularnością?”.
Ekonomiści wysuwali wiele różnych wyjaśnień recesji, a wiele z nich może mieć przynajmniej ziarno prawdy.
Każdy z tych typów wyjaśnień cyklu wzrostu i recesji, które można zaobserwować na przestrzeni dziesięcioleci, wydaje się mieć pewną moc i być może trochę prawdy. Ale żaden z nich tak naprawdę nie pokazuje, że recesje są nieuniknione lub że cykl ekspansji i kurczenia się gospodarki powinien w ogóle istnieć.
Alternatywne wyjaśnienie
Inne alternatywne wyjaśnienie recesji pochodzi z austriackiej teorii cykli koniunkturalnych (ABCT). Teoria ta pozwala głębiej przyjrzeć się wielu rodzajom czynników omówionych powyżej. Koncentruje się na tym, jak bankowość centralna i polityka pieniężna oddziałują na rzeczywiste wydarzenia gospodarcze oraz na psychologię i zachęty, z którymi borykają się inwestorzy, producenci i konsumenci w gospodarce. Patrząc na to, jak wszystkie te rzeczy są ze sobą powiązane, możemy uzyskać pełniejszy obraz tego, jak działają cykle koniunkturalne i czy są one nieuniknione.
W ATCK kluczową przyczyną recesji jest tworzenie przez system bankowy nowego pieniądza w formie pożyczek i odpowiadających im depozytów, zwanych powierniczymi środkami wymiany. Banki, a zwłaszcza banki centralne, robią to nie z powodu błędu w obliczaniu prawidłowej polityki pieniężnej, ale dlatego, że jest to ich podstawowy model biznesowy. To uruchamia serię błędnych inwestycji w gospodarce, zniekształcając bodźce inwestorów, konsumentów i oszczędzających na rzecz inwestycji i konsumpcji finansowanych długiem, przy jednoczesnym spadku oszczędności.
Ekspansja kredytu w systemie bankowym wprawia w ruch cykl ożywienia i nieuchronnego załamania.
Stwarza to tymczasową iluzję silnej gospodarki, ponieważ ceny i wydatki w całej gospodarce rosną, ale ponieważ plany inwestorów, konsumentów i oszczędzających są zasadniczo sprzeczne, ta iluzja nie może trwać. Inwestycje biznesowe, które wcześniej oczekiwano, że przyniosą zyski pod iluzją zniekształconych zachęt i optymistycznego wybuchu boomu, okazują się ostatecznie skupiskiem błędów.
Często to ujawnienie zbioru błędów może być częściowo spowodowane jakimś przypadkowym szokiem ekonomicznym, ale niekoniecznie. Konflikty, które pojawiają się, gdy inwestorzy, konsumenci i oszczędzający próbują zwiększyć zarówno obecną, jak i przyszłą konsumpcję, przy jednoczesnym zmniejszaniu oszczędności, często przybierają postać rzeczywistych ograniczeń i wąskich gardeł w łańcuchach dostaw, które mogą przypominać przypadkowe wstrząsy gospodarcze, chociaż są one jednak systematycznie powodowane przez początkowe nad wydaniem nowych pieniędzy i kredytu. Prowadzą one do niepowodzeń biznesowych, rosnącego bezrobocia, deflacji zadłużenia i całego gospodarczego bólu związanego z recesją.
Czy więc recesje są nieuniknione?
W końcu, kiedy rozpocznie się proces sztucznego ożywienia gospodarczego poprzez emisję fiducjarnych środków przekazu, wtedy kryzys i recesja, która z tego wynikną, są rzeczywiście nieuniknione. Nie oznacza to jednak, że recesje są zawsze i generalnie nieuniknione, poza przypadkami niewłaściwego tworzenia nowego pieniądza i kredytu. Recesje nie są logicznie nieuniknione w żadnej gospodarce, ale są uzależnione od praktyk i instytucji monetarnych przyjętych przez społeczeństwo.
Na razie, biorąc pod uwagę istniejące instytucje monetarne, recesje są nieuniknione.
Jednakże, na dobre lub na złe, wszystkie nowoczesne gospodarki kapitalistyczne obejmują systemy bankowe oparte na pożyczkach opartych na rezerwie cząstkowej koordynowane przez banki centralne, które rutynowo i stale emitują do gospodarki nowe środki przekazu powierniczego. Dopóki tak jest, cykle boomu i załamania, których regularnie doświadczamy, opisane przez ABCT, będą niestety nieuniknione. Biorąc pod uwagę wszechobecność i ugruntowaną pozycję obecnych ustaleń monetarnych, na razie recesje są tylko nieodłączną częścią sposobu funkcjonowania naszej gospodarki.