Technokracja
Co to jest technokracja?
Technokracja to model zarządzania, w którym decydenci są wybierani na stanowisko w oparciu o ich wiedzę techniczną i doświadczenie. Technokracja różni się od tradycyjnej demokracji tym, że osoby wybierane do roli przywódczej są wybierane w procesie, który podkreśla ich odpowiednie umiejętności i sprawdzone wyniki, w przeciwieństwie do tego, czy odpowiadają one interesom większości w głosowaniu powszechnym.
Osoby zajmujące takie stanowiska w technokracji są nazywane „technokratami”. Przykładem technokraty może być bankier centralny, który jest wyszkolonym ekonomistą i przestrzega zbioru zasad odnoszących się do danych empirycznych.
Kluczowe wnioski
- Technokracja to forma zarządzania, w ramach której urzędnicy państwowi lub decydenci, znani jako technokraci, są wybierani przez jakiś wyższy autorytet ze względu na ich umiejętności techniczne lub wiedzę w określonej dziedzinie.
- Decyzje technokratów mają być oparte na informacjach pochodzących z danych i obiektywnej metodologii, a nie na opinii lub interesie własnym.
- Krytycy narzekają, że technokracja jest niedemokratyczna i lekceważy wolę ludzi.
Jak działa technokracja
Technokracja to byt polityczny rządzony przez ekspertów (technokratów), którzy są wybierani lub mianowani przez jakąś wyższą władzę. Technokraci są podobno wybierani specjalnie ze względu na ich wiedzę w dziedzinie, w której mają delegowane uprawnienia do rządzenia. W praktyce, ponieważ technokraci zawsze muszą być mianowani przez jakąś wyższą władzę, struktura polityczna i bodźce wpływające na tę wyższą władzę zawsze będą również odgrywać pewną rolę w wyborze technokratów.
Urzędnik oznaczony mianem technokraty może nie posiadać politycznej inteligencji ani charyzmy, jakiej zwykle oczekuje się od wybranego polityka. Zamiast tego technokrata może wykazać się bardziej pragmatycznymi i zorientowanymi na dane umiejętnościami rozwiązywania problemów na arenie politycznej.
Technokracja stała się popularnym ruchem w Stanach Zjednoczonych podczas Wielkiego Kryzysu, kiedy wierzono, że specjaliści techniczni, tacy jak inżynierowie i naukowcy, będą lepiej rozumieć niż politycy nieodłączną złożoność gospodarki.
Chociaż z demokratycznego punktu widzenia urzędnicy mogą sprawować władzę, większość z nich polega na technicznej wiedzy wybranych specjalistów w celu realizacji swoich planów.
Środki i polityki obronne w rządzie są często opracowywane przy znacznych konsultacjach z personelem wojskowym, aby zapewnić ich wgląd z pierwszej ręki. Tymczasem decyzje dotyczące leczenia opierają się w dużej mierze na wkładzie i wiedzy lekarzy, a infrastruktury miejskiej nie można zaplanować, zaprojektować ani zbudować bez udziału inżynierów.
Krytyka technokracji
Poleganie na technokracji można krytykować z kilku powodów. Działania i decyzje technokratów mogą wchodzić w konflikt z wolą, prawami i interesami ludzi, którymi rządzą. To z kolei często prowadziło do populistycznego sprzeciwu zarówno wobec konkretnych decyzji w polityce technokratycznej, jak i do stopnia władzy w ogóle przyznanej technokratom. Te problemy i konflikty przyczyniają się do powstania populistycznej koncepcji „głębokiego państwa”, na które składa się potężna, zakorzeniona, niezrozumiała i oligarchiczna technokracja, która rządzi się własnymi interesami.
W społeczeństwie demokratycznym najbardziej oczywistą krytyką jest to, że istnieje nieodłączne napięcie między technokracją a demokracją. Technokraci często mogą nie podążać za wolą ludzi, ponieważ z definicji mogą mieć specjalistyczną wiedzę, której brakuje ogólnej populacji. Technokraci mogą, ale nie muszą, odpowiadać przed wolą ludzi za takie decyzje.
W rządzie, w którym obywatele mają zagwarantowane określone prawa, technokraci mogą próbować naruszyć te prawa, jeśli uważają, że ich specjalistyczna wiedza sugeruje, że jest to właściwe lub leży w szerszym interesie publicznym. Skupienie się na nauce i zasadach technicznych może być również postrzegane jako oddzielne i oddzielone od człowieczeństwa i natury społeczeństwa. Na przykład technokrata może podejmować decyzje na podstawie obliczeń danych, a nie wpływu na populację, osoby lub grupy w populacji.
W każdym rządzie, niezależnie od tego, kto mianuje technokratów lub w jaki sposób, zawsze istnieje ryzyko, że technokraci zaangażują się w kształtowanie polityki sprzyjającej ich własnym interesom lub innym, którym służą, a nie interesom publicznym. Technokraci z konieczności są obdarzeni zaufaniem, ponieważ wiedza wykorzystywana do podejmowania ich decyzji jest do pewnego stopnia niedostępna lub niezrozumiała dla ogółu społeczeństwa. Stwarza to sytuację, w której może istnieć wysokie ryzyko samozatrudnienia, zmowy, korupcji i kumoterstwa. W technokracji powszechne są problemy ekonomiczne, takie jak pogoń za rentą, pobieranie czynszu lub przejmowanie przepisów.