Czarny łabędź
Co to jest czarny łabędź?
Czarny łabędź to nieprzewidywalne wydarzenie, które wykracza poza to, czego normalnie oczekuje się od sytuacji i ma potencjalnie poważne konsekwencje. Wydarzenia związane z czarnymi łabędziami charakteryzują się wyjątkową rzadkością, silnym wpływem i powszechnym naleganiem, które były oczywiste z perspektywy czasu.
Kluczowe wnioski
- Czarny łabędź to niezwykle rzadkie wydarzenie o poważnych konsekwencjach. Nie można tego przewidzieć z góry, chociaż po fakcie wielu fałszywie twierdzi, że powinno być przewidywalne.
- Zdarzenia czarnego łabędzia mogą spowodować katastrofalne szkody dla gospodarki poprzez negatywny wpływ na rynki i inwestycje, ale nawet zastosowanie solidnego modelowania nie może zapobiec zdarzeniu czarnego łabędzia.
- Poleganie na standardowych narzędziach prognostycznych może zarówno nie przewidzieć, jak i potencjalnie zwiększyć podatność na czarne łabędzie, propagując ryzyko i oferując fałszywe zabezpieczenia.
,
Zrozumieć czarnego łabędzia
Termin spopularyzował Nassim Nicholas Taleb, profesor finansów, pisarz i były handlowiec z Wall Street. Taleb pisał o idei kryzysu finansowego z 2008 roku. Taleb argumentował, że ponieważ zdarzenia czarnego łabędzia są niemożliwe do przewidzenia ze względu na ich wyjątkową rzadkość, ale mają katastrofalne konsekwencje, ważne jest, aby ludzie zawsze zakładali, że zdarzenie czarnego łabędzia jest możliwe, cokolwiek by to nie było, i starali się odpowiednio zaplanować. Niektórzy uważają, że dywersyfikacja może zapewnić pewną ochronę w przypadku wystąpienia czarnego łabędzia.
Taleb wykorzystał później kryzys finansowy z 2008 roku i ideę wydarzeń związanych z czarnymi łabędziami, aby argumentować, że jeśli zepsuty system może zawieść, w rzeczywistości wzmacnia go to przed katastrofą przyszłych wydarzeń związanych z czarnymi łabędziami. Twierdził również, że odwrotnie, system, który jest podparty i odizolowany od ryzyka, ostatecznie staje się bardziej podatny na katastrofalne straty w obliczu rzadkich, nieprzewidywalnych wydarzeń.
Taleb opisuje czarnego łabędzia jako zdarzenie, które 1) jest tak rzadkie, że nawet możliwość, że może się wydarzyć, jest nieznana, 2) ma katastrofalny wpływ, gdy się pojawi, i 3) jest wyjaśniane z perspektywy czasu, jakby było rzeczywiście przewidywalne.
W przypadku niezwykle rzadkich zdarzeń Taleb argumentuje, że standardowe narzędzia prawdopodobieństwa i przewidywania, takie jak rozkład normalny, nie mają zastosowania, ponieważ zależą od dużej populacji i dawnych rozmiarów prób, które z definicji nigdy nie są dostępne dla rzadkich zdarzeń. Ekstrapolowanie, używanie statystyk opartych na obserwacjach wydarzeń z przeszłości nie jest pomocne w przewidywaniu czarnych łabędzi, a nawet może uczynić nas bardziej podatnymi na nie.
Ostatnim kluczowym aspektem czarnego łabędzia jest to, że jako wydarzenie o znaczeniu historycznym, obserwatorzy chętnie wyjaśniają je po fakcie i spekulują, jak można było je przewidzieć. Takie retrospektywne spekulacje nie pomagają jednak w rzeczywistości przewidzieć przyszłych czarnych łabędzi, ponieważ mogą to być wszystko, od kryzysu kredytowego po wojnę.
Przykłady minionych wydarzeń Black Swan
Krach na amerykańskim rynku mieszkaniowym podczas kryzysu finansowego w 2008 roku jest jednym z najnowszych i najbardziej znanych wydarzeń związanych z czarnymi łabędziami. Skutek katastrofy był katastrofalny i globalny i tylko nielicznym obserwatorom udało się to przewidzieć.
Również w 2008 roku Zimbabwe miało najgorszy przypadek hiperinflacji w XXI wieku, ze szczytową stopą inflacji przekraczającą 79,6 miliardów procent. Poziom inflacji o takiej wysokości jest prawie niemożliwy do przewidzenia i może łatwo zrujnować finansowo kraj.
Bańki internetowej w 2001 roku to kolejny czarny łabędź, że wydarzenie ma podobieństwa do kryzysu finansowego 2008. Ameryka cieszyła się szybkim wzrostem gospodarczym i wzrostem prywatnego bogactwa, zanim gospodarka upadła katastrofalnie. Odkąd Internet był w powijakach pod względem komercyjnego wykorzystania, różne fundusze inwestycyjne inwestowały w spółki technologiczne o zawyżonych wycenach i braku trakcji rynkowej. Kiedy te firmy zapadły, fundusze mocno ucierpiały, a ryzyko spadku zostało przeniesione na inwestorów. Cyfrowa granica była nowa, więc prawie niemożliwe było przewidzenie upadku.
Jako inny przykład, poprzednio odnoszący sukcesy fundusz hedgingowy Long-Term Capital Management (LTCM), został zepchnięty na ziemię w 1998 roku w wyniku efektu domina spowodowanego niewypłacalnością rządu rosyjskiego, czego modele komputerowe firmy nie mogły przewidzieć.