Ekonomiczne konsekwencje zjednoczenia Korei
Dla wielu perspektywa zjednoczenia Korei Północnej i Południowej może wydawać się odległa. Poprzez silnie uzbrojone wojskowe ogrodzenie, które dzieli obie Korei, widać niewiele oznak zjednoczenia. Wojownicze ambicje nuklearne Północy, sankcje ONZ przeciwko ich gospodarce i powtarzające się łamanie praw człowieka ze strony rządu sprawiły, że zjednoczenie jest coraz mniej prawdopodobne.
Jednak zmiany w polityce światowej – w tym szczyt między prezydentem USA Donaldem Trumpem a najwyższym przywódcą Kim Jong Unem w 2019 r., Wybory parlamentarne w Korei Południowej w kwietniu 2020 r. Oraz wysiłki społeczności globalnej zmierzające do normalizacji stosunków między krajem-pustelnikiem a jego sąsiadami – zmienił rozmowę o zjednoczeniu. Co oznaczałoby zjednoczenie dla światowej gospodarki? Ogromne zmiany.
Aby zrozumieć, jak mogłaby wyglądać zjednoczona Korea, musimy najpierw przyjrzeć się, jak te dwa kraje rozdzieliły się po zawieszeniu broni w 1953 r., Które podzieliło półwysep pod koniec wojny koreańskiej.
Korea Północna
PKB Korei Północnej wynoszące 40 miliardów dolarów jest co najmniej wyjątkowe. Krajem komunistycznym kieruje najwyższy przywódca dynastii, Kim Dzong Un, który sprawuje władzę nad wszystkimi aspektami życia w Korei Północnej, od gospodarki po sposób ubierania się ludzi.
Zaprojektowana według ustroju radzieckiego gospodarka Korei Północnej jest planowana centralnie. Pod przywództwem trzech pokoleń totalitarnych władców – Kim Ir Sunga, Kim Jong Ila i Kim Jong Un’a – Korea Północna stała się jedną z najbardziej odizolowanych gospodarek świata, stawiając na pierwszym miejscu samodzielność i militaryzm.
Rozwój broni jądrowej ma kluczowe znaczenie dla wojskowych i politycznych celów kraju. Nieustanna pogoń Korei Północnej za programem nuklearnym doprowadziła ich do konfliktu ze Stanami Zjednoczonymi i Unią Europejską, które w 2013 roku nałożyły surowe sankcje gospodarcze wymierzone w klasę rządzącą i inne sektory gospodarki.
Od 2016 roku na Koreę Północną nałożonosankcje za eksport miedzi, niklu, cynku, srebra, węgla, żelaza, ołowiu, owoców morza, tekstyliów i gazu ziemnego – wszystkie główne aspekty jej gospodarki. W wyniku tych sankcji i ciężkiej izolacji kraj cierpiał z powodu niedoborów żywności, masowego głodu, zacofania i masowego bezrobocia.
Od września 2019 r. Chiny były największym partnerem handlowym Korei Północnej, odbierając 91% jej eksportu i stanowiąc 94% importu. Główne gałęzie przemysłu izolowanego kraju to produkty wojskowe, wydobycie węgla i żelaza, metalurgia oraz tekstylia. Ogólnie wzrost gospodarczy w Korei Północnej był powolny lub nie istniał. W latach 2000-2005 roczny wzrost PKB wynosił średnio około 2% w porównaniu z 6% w Korei Południowej. W latach 2006-2010 kraj odnotował ujemny wzrost. Krajowy wzrost PKB w 2020 r. Szacuje się na -4,1% przy 5-letnim złożonym rocznym wzroście na poziomie -0,8%.
Jednak chociaż Korea Północna może nie być rozwinięta gospodarczo, ma wiele niezbadanych i niewykorzystanych zasobów naturalnych, szacowanych na biliony dolarów (większość szacunków podaje kwotę 6-9 bilionów dolarów). Jest to jeden z powodów, dla których kraje takie jak Chiny i Rosja są entuzjastycznie nastawione do inwestowania w KRLD.
Korea Południowa
Gospodarka Korei Południowej jest równie wyjątkowa z różnych powodów. Można śmiało powiedzieć, że po rozłamie w 1953 roku, kiedy Korea Północna kładła nacisk na izolację, Korea Południowa zrobiła dokładnie odwrotnie. Obecnie jest uważana za czwartą co do wielkości gospodarkę w Azji i czternastą co do wielkości na świecie.8
Cudowny wzrost gospodarczy Korei Południowej, który wyprowadził kraj z biedy i znalazł się w „klubie wartym biliony dolarów”, jest powszechnie nazywany „cudem nad rzeką Han”. W ciągu jednego pokolenia kraj szybko się rozwijał i modernizował, uzyskującw 1996 rokumiejsce w Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) wraz z najbogatszymi uprzemysłowionymi krajami świata. Wielu przypisuje sukces gospodarczy Korei Południowej rygorystycznemu systemowi edukacji, który w przeszłości tworzył dobrze wykształconą i wysoce zmotywowaną siłę roboczą.
Gospodarka Korei Południowej jest 40 razy większa niż gospodarka Korei Północnej pod względem PKB. Według danych z 2019 r. PKB Korei Południowej szacuje się na 1,64 bln USD. Ponieważ kraj ten prawie nie ma zasobów naturalnych, Korea Południowa przeszła na strategię zorientowaną na eksport i stała się piątym co do wielkości eksporterem na świecie. Podczas gdy Korea Północna konsekwentnie odnotowuje deficyt handlowy, Korea Południowa kładzie nacisk na eksport towarów i usług w sektorach elektronicznym, telekomunikacyjnym, samochodowym i chemicznym. W Stanach Zjednoczonych południowokoreańskie marki są wszędzie – takie jak Samsung, SK Hynix, LG Chem, Hyundai Motors, Kia Corporation i POSCO.
Zjednoczenie
Korea Północna i Południowa zostały rozdzielone w 1953 roku i poszły drastycznie różnymi ścieżkami. Północ, w ramach gospodarki centralnie planowanej, skupiła się na izolacji i wydobyciu swoich zasobów naturalnych i stała się jedną z najbiedniejszych gospodarek Azji. Południe, przyjmując gospodarkę wolnorynkową, działało na rzecz integracji rynku globalnego i ekspansji swoich sektorów zaawansowanych technologii, czyniąc je czwartą co do wielkości gospodarką azjatycką. Ale to właśnie te różnice mogą sprawić, że zjednoczenie Korei będzie tak głęboką zmianą w światowej gospodarce.
Według raportu Goldmana Sachsa zjednoczona gospodarka koreańska może przewyższyć niemiecką czy japońską pod względem wielkości i wpływów. Oto ich proces myślowy: podczas gdy północnokoreański system gospodarczy wydaje się być w ciągłym stanie chaosu, oferuje bogactwo minerałów oraz dużą i tanią siłę roboczą. Połącz to z ubogą w minerały Koreą Południową, która jest w dużym stopniu uzależniona od importu, aby wyżywić swój ogromny przemysł, a uzyskasz wzrost. W raporcie stwierdzono, że „zjednoczona Korea może wyprzedzić Francję, Niemcy i prawdopodobnie Japonię za 30-40 lat pod względem PKB w dolarach amerykańskich”.
Przejęcie kraju z już ugruntowaną i produktywną gospodarką wolnorynkową oraz zapewnienie mu taniej siły roboczej i surowców jest receptą na długoterminowy wzrost i sukces.
Jakie jest prawdopodobieństwo zjednoczenia?
W 2018 roku prezydent USA Donald Trump odbył szczyt z przywódcą Korei Północnej Kim Dzong Unem. Dwaj przywódcy dyskutowali o możliwości znormalizowania stosunków między swoimi narodami. Rozmowy o denuklearyzacji wskazywały na potencjalne przyszłe dyskusje na temat zjednoczenia. W orędziu noworocznym w 2018 r. ONZ wielokrotnie wspominał o zjednoczeniu. Trzy miesiące później, na szczycie w Panmunjom, przywódcy Korei Północnej i Południowej podpisali porozumienie zobowiązujące do pokoju między obiema Koreami do końca roku.
Jedną z najważniejszych zmian, która mogła jednak pozostać niezauważona przez wielu, były wybory w Korei Południowej.13 czerwca 2018 r. Lewicowa Partia Minjoo wygrała wszystkie oprócz trzech z 17 wyścigów w kraju na burmistrza lub gubernatora i zdobyła 11 z 12 wolnych miejsc w Zgromadzeniu Narodowym. Oznacza to, że walcząca o lepsze stosunki z Północą partia prezydenta Moona Jae-ina wzmocniła swój wpływ na decyzje polityczne. Konsensus między Koreą Południową będzie miał zasadnicze znaczenie, jeśli rozpoczną się rozmowy zjednoczeniowe. Tutaj widzimy prawne i polityczne podstawy tego konsensusu.
Podczas gdy zjednoczenie jest nadal niepewne i w najlepszym przypadku odległe, ekonomiści wzywają główne gospodarki do przygotowania się na to, co może być ogromnym wstrząsem światowej potęgi gospodarczej.