Dlaczego ujemne stopy procentowe nadal nie działają w Japonii
Bank of Japan (BOJ) nieustannie stara się przywrócić Japonii do dobrobytu gospodarczego i nie pozwala, aby 25 latnieudanej polityki stymulacyjnej stanęło mu na drodze. Ujemne stopy procentowe zostały ogłoszone przez BOJ w styczniu 2016 r. Jako ostatnia iteracja w eksperymentach monetarnych. Sześć miesięcy później japońska gospodarka nie wykazała wzrostu, a na rynku obligacji panował bałagan. Warunki pogorszyły się do tego stopnia, że Bank of Tokyo-Mitsubishi UFJ Ltd., największy prywatny bank Japonii, ogłosił w czerwcu 2016 r., Że chce opuścić japońskie rynki obligacji, ponieważ interwencje banku BOJ sprawiły, że stały się niestabilne.
Chociaż te problemy gospodarcze stanowią poważne problemy dla premiera Yoshihide’a Sugi i gubernatora BOJ Haruhiko Kurody, mogą służyć jako przestroga dla reszty świata. Wszędzie tam, gdzie je wypróbowywano, chronicznie niskie stopy procentowe i ogromne ekspansje pieniężne nie sprzyjały realnemu wzrostowi gospodarczemu. Łagodzenie ilościowe (QE) nie osiągnęło założonych celów w Stanach Zjednoczonych ani w Unii Europejskiej (UE), a chroniczne niskie stopy procentowe nie były w stanie ożywić kwitnącej niegdyś gospodarki Japonii.
Dlaczego Japonia uzyskała negatywny wynik
Istnieją dwa powody, dla których banki centralne narzucają sztucznie niskie stopy procentowe. Pierwszym powodem jest zachęcanie do zaciągania pożyczek, wydawania pieniędzy i inwestycji. Współczesne banki centralne działają w oparciu o założenie, że oszczędności są szkodliwe, chyba że natychmiast przełożą się na nowe inwestycje biznesowe. Gdy stopy procentowe spadną do niemal zera, bank centralny chce, aby opinia publiczna zabrała Twoje pieniądze z kont oszczędnościowych i albo je wydała, albo zainwestowała. Opiera się to na modelu kołowego przepływu dochodów i paradoksie gospodarności. Polityka ujemnych stóp procentowych (NIRP) to ostatnia próba wygenerowania wydatków, inwestycji i umiarkowanej inflacji.
Drugi powód przyjęcia niskich stóp procentowych jest znacznie bardziej praktyczny i znacznie mniej reklamowany. Kiedy rządy krajowe są poważnie zadłużone, niskie stopy procentowe ułatwiają im płacenie odsetek. Nieefektywna polityka niskiego oprocentowania banku centralnego często następuje po latach wydatków deficytowych przez rząd centralny.
Żaden kraj nie okazał się mniej skuteczny w zakresie polityki niskich stóp procentowych lub wysokiego długu publicznego niż Japonia. Do czasu ogłoszenia przez Bank Japonii NIRP stopa rządu japońskiego znacznie przekroczyła 200% produktu krajowego brutto (PKB). Nieszczęścia związane z zadłużeniem Japonii rozpoczęły się na początku lat 90., po pęknięciu baniek na rynku nieruchomości i giełdzie w Japonii, które spowodowały gwałtowną recesję. W ciągu następnej dekady bank BOJ obniżył stopy procentowe z 6% do 0,25%, a rząd Japonii wypróbował dziewięć oddzielnych pakietów bodźców fiskalnych. Bank BOJ wprowadził swoje pierwsze poluzowanie ilościowe w 1997 r., Kolejną rundę w latach 2001–2004, a ilościowe i jakościowe poluzowanie monetarne (QQE) w 2013 r. Pomimo tych wysiłków, Japonia nie odnotowała prawie żadnego wzrostu gospodarczego w ciągu ostatnich 25 lat.
Dlaczego ujemne stopy procentowe nie działają
Bank Japonii nie jest sam. Banki centralne wypróbowały ujemne stopy depozytów rezerwowych w Szwecji, Szwajcarii, Danii i UE. Od lipca 2016 r. Żadna z nich nie przyniosła wymiernej poprawy wyników gospodarczych. Wydaje się, że władzom monetarnym może brakować amunicji.
Na całym świecie obrót obligacjami rządowymi po ujemnych stopach przekracza 12 bilionów dolarów. To niewiele robi dla zadłużonych rządów, a jeszcze mniej w zwiększaniu produktywności przedsiębiorstw lub pomaganiu gospodarstwom domowym o niskich dochodach w zakupie większej ilości towarów i usług. Bardzo niskie stopy procentowe nie poprawiają zasobów kapitału ani nie poprawiająedukacji i szkolenia pracowników. Ujemne stopy procentowe mogą zachęcić banki do wycofywania depozytów rezerwowych, ale nie tworzą już kredytobiorców o większej zdolności kredytowej ani atrakcyjnych inwestycji biznesowych. Japoński NIRP z pewnością nie uczynił rynków aktywów bardziej racjonalnymi. Do maja 2016 r. Bank BOJ był jednym z 10 największych akcjonariuszy 90% akcji notowanych na Nikkei 225.
Wydaje się, że istnieje rozdźwięk między standardową teorią makroekonomiczną, zgodnie z którą pożyczkobiorcy, inwestorzy i menedżerowie reagują płynnie na politykę pieniężną i świat rzeczywisty. Dane historyczne nie odzwierciedlają życzliwie rządów i banków, które próbowały drukować i manipulować pieniędzmi w celu uzyskania dobrobytu. Może tak być, ponieważ waluta jako towar nie generuje wyższego standardu życia. Tylko więcej i lepszych towarów i usług może to zrobić, i powinno być jasne, że rozpowszechnianie większej liczby rachunków nie jest najlepszym sposobem na uzyskanie większej liczby lub lepszych rzeczy.