Znaczenie założenia Ceteris Paribus w ustalaniu przyczyny

W ekonomii przy określaniu związku przyczynowego ważne jest założenie ceteris paribus, łacińskiego wyrażenia oznaczającego „z innymi rzeczami takie same” lub „inne rzeczy są równe lub utrzymywane na stałym poziomie”. Pomaga wyodrębnić wiele zmiennych niezależnych wpływających na zmienną zależną. Związki przyczynowe między zmiennymi ekonomicznymi są trudne do wyodrębnienia w świecie rzeczywistym, ponieważ na większość zmiennych ekonomicznych ma zwykle wpływ więcej niż jedna przyczyna, ale modele często opierają się na założeniu o zmiennych niezależnych.

Na przykład w świecie rzeczywistym prawie niemożliwe byłoby ustalenie związku przyczynowego między ceną dobra (zmienna zależna) a liczbą żądanych na nie jednostek (zmienna niezależna), uwzględniając jednocześnie inne zmienne, które wpływają na Cena £. Na przykład cena wołowiny może wzrosnąć, jeśli więcej osób będzie chciało ją kupić, a producenci mogą ją sprzedać po niższej cenie, jeśli będzie tego chciało mniej osób. Ale ceny wołowiny mogą również spaść, jeśli, na przykład, spadnie również cena ziemi pod hodowlę bydła, co utrudnia założenie, że to sam popyt spowodował zmianę ceny.

Jeśli jednak te inne zmienne, takie jak ceny powiązanych dóbr, koszty produkcji i koszty pracy,  są utrzymywane na stałym poziomie przy założeniu ceteris paribus, łatwiej jest opisać zależność między jedynie ceną a popytem.

Ceteris paribus jest również używany w innych dziedzinach, takich jak psychologia i biologia. Te pola mają prawa ceteris paribus, które zakłada się, że są prawdziwe tylko w normalnych warunkach. (Powiązane informacje można znaleźć w artykule: Jaka jest różnica między Ceteris Paribus a Mutatis Mutandis? )