Karol Marks
Kim był Karol Marks?
Karol Marks (1818-1883) był filozofem, autorem, teoretykiem społecznym i ekonomistą. Znany jest ze swoich teorii o kapitalizmie i komunizmie. Marks we współpracy z Fryderykiem Engelsem opublikował Manifest komunistyczny w 1848 r.; później w życiu napisał Das Kapital (pierwszy tom ukazał się w Berlinie w 1867 r., drugi i trzeci tomy ukazały się pośmiertnie odpowiednio w 1885 i 1894 r.), w którym omówiono laborystyczną teorię wartości.
Inspiracja Marksa
Marks inspirował się klasycznymi ekonomistami politycznymi, takimi jak Adam Smith i David Ricardo, podczas gdy jego własna gałąź ekonomii, ekonomia marksistowska, nie jest faworyzowana we współczesnej myśli głównego nurtu. Niemniej jednak idee Marksa wywarły ogromny wpływ na społeczeństwa, przede wszystkim w projektach komunistycznych, takich jak te w ZSRR, Chinach i na Kubie. Wśród współczesnych myślicieli Marks jest nadal bardzo wpływowy w dziedzinie socjologii, ekonomii politycznej i dziedzin ekonomii heterodoksyjnej.
Marksowskie systemy społeczno-ekonomiczne
Chociaż wielu utożsamia Karola Marksa z socjalizmem, jego praca nad zrozumieniem kapitalizmu jako systemu społecznego i gospodarczego pozostaje ważną krytyką w epoce nowożytnej. W Das Kapital (lub Capital in English) Marks argumentuje, że społeczeństwo składa się z dwóch głównych klas: kapitaliści to właściciele firm, którzy organizują proces produkcji i są właścicielami środków produkcji, takich jak fabryki, narzędzia i surowce, oraz którzy są również uprawnieni do wszelkich zysków. Drugą, znacznie większą klasę tworzą robotnicy (którą Marks nazwał „proletariatem”). Robotnicy nie posiadają ani nie mają żadnych roszczeń do środków produkcji, gotowych produktów, nad którymi pracują, ani żadnych zysków generowanych ze sprzedaży tych produktów. Raczej praca pracuje tylko w zamian za wynagrodzenie pieniężne. Marks argumentował, że z powodu tego nierównego układu kapitaliści wyzyskują robotników.
Materializm historyczny Marksa
Inną ważną teorią rozwiniętą przez Marksa jest materializm historyczny. Teoria ta zakłada, że społeczeństwo w dowolnym momencie jest uporządkowane według rodzaju technologii stosowanej w procesie produkcji. W kapitalizmie przemysłowym społeczeństwo jest uporządkowane przez kapitalistów, którzy organizują pracę w fabrykach lub biurach, gdzie pracują za wynagrodzenie. Przed kapitalizmem Marks sugerował, że feudalizm istniał jako specyficzny zestaw stosunków społecznych między klasami panów i chłopów, związanych z dominującymi w tamtym czasie środkami produkcji o napędzie ręcznym lub zwierzęcym.
Używanie Marksa jako podstawy
Dzieło Marksa położyło podwaliny pod przyszłe przywódców komunistycznych, takich jak Władimir Lenin i Józef Stalin. Opierając się na założeniu, że kapitalizm zawierał zalążki własnego zniszczenia, jego idee stanowiły podstawę marksizmu i służyły jako teoretyczna podstawa komunizmu. Prawie wszystko, co napisał Marks, było widziane przez pryzmat zwykłego robotnika. Od Marksa pochodzi idea, że kapitalistyczne zyski są możliwe, ponieważ wartość jest „kradziona” robotnikom i przekazywana pracodawcom. Był bez wątpienia jednym z najważniejszych i rewolucyjnych myślicieli swoich czasów.
Jego wczesne życie
Urodzony w Trewirze, w Prusach (obecnie Niemcy), 5 maja 1818 r., Marks był synem odnoszącego sukcesy żydowskiego prawnika, który przeszedł na luteranizm przed narodzinami Marksa. Marks studiował prawo w Bonn i Berlinie, aw Berlinie zapoznał się z filozofią GWF Hegla. W młodym wieku zaangażował się w radykalizm poprzez młodych heglistów, grupę studentów, którzy krytykowali ówczesne instytucje polityczne i religijne. Marks uzyskał doktorat na Uniwersytecie w Jenie w 1841 r. Jego radykalne przekonania uniemożliwiły mu zdobycie stanowiska nauczyciela, więc zamiast tego podjął pracę jako dziennikarz, a później został redaktorem Rheinische Zeitung, liberalnej gazety w Kolonii.
Życie osobiste
Po pobycie w Prusach Marks przez jakiś czas mieszkał we Francji i tam poznał swojego wieloletniego przyjaciela Fryderyka Engelsa. Został wydalony z Francji, a następnie przez krótki czas mieszkał w Belgii, po czym przeniósł się do Londynu, gdzie spędził resztę życia z żoną. Marks zmarł na zapalenie oskrzeli i zapalenie opłucnej w Londynie 14 marca 1883 roku. Został pochowany na cmentarzu Highgate w Londynie. Jego pierwotny grób był nieokreślony, ale w 1954 roku Komunistyczna Partia Wielkiej Brytanii odsłoniła duży nagrobek, w tym popiersie Marksa i napis „Workers of all Lands Unite”, zangielizowaną interpretację słynnego wyrażenia z Manifestu komunistycznego : „ Proletariusze wszystkich krajów, zjednoczcie się! ”
Znane prace
Manifest komunistyczny podsumowuje teorie Marksa i Engelsa o naturze społeczeństwa i polityki oraz jest próbą wyjaśnienia celów marksizmu, a później socjalizmu. Pisząc Manifest komunistyczny, Marks i Engels wyjaśnili, jak uważali kapitalizm za niezrównoważony i jak społeczeństwo kapitalistyczne, które istniało w czasie pisania tego tekstu, zostanie ostatecznie zastąpione społeczeństwem socjalistycznym.
Das Kapital (pełny tytuł:Capital: A Critique of Political Economy ) był krytyką kapitalizmu. O wiele bardziej akademicka praca przedstawia teorie Marksa dotyczące towarów, rynków pracy, podziału pracy i podstawowego rozumienia stopy zwrotu dla właścicieli kapitału. Dokładne pochodzenie terminu „kapitalizm” w języku angielskim jest niejasne, wydaje się, że Karol Marks nie był pierwszym, który użył słowa „kapitalizm” w języku angielskim, chociaż z pewnością przyczynił się do wzrostu jego używania. Według Oxford English Dictionary, angielskie słowo zostało po raz pierwszy użyte przez autora Williama Thackeraya w 1854 roku w jego powieści The Newcome, który w zamierzeniu miał oznaczać troskę o rzeczy osobiste i pieniądze w ogóle. Chociaż nie jest jasne, czy Thackeray lub Marx byli świadomi pracy drugiego, obaj mężczyźni mieli na myśli pejoratywny dźwięk.
Współczesne wpływy
Idee marksistowskie w swojej czystej postaci mają bardzo niewielu bezpośrednich zwolenników w dzisiejszych czasach; w istocie bardzo niewielu zachodnich myślicieli przyjęło marksizm po 1898 r., kiedy to po raz pierwszy przetłumaczono na język angielski „ Karol Marks i zamknięcie jego systemu” ekonomisty Eugena von Böhm-Bawerka. W swoim potępiającym napomnieniu Böhm-Bawerk pokazał, że Marks nie uwzględnił rynków kapitałowych ani subiektywnych wartości w swojej analizie, unieważniając większość jego bardziej zdecydowanych wniosków. Mimo to są pewne lekcje, których nawet współcześni ekonomiści mogą się nauczyć od Marksa.
Chociaż Marks był najsurowszym krytykiem systemu kapitalistycznego, rozumiał, że był on znacznie bardziej produktywny niż poprzednie lub alternatywne systemy ekonomiczne. WDas Kapital pisał o „produkcji kapitalistycznej”, która łączyła „razem różne procesy w jedną całość”, w tym rozwój nowych technologii. Wierzył wszystkie kraje powinny stać się kapitalistą i rozwijać tę zdolność produkcyjną, a następnie robotnicy naturalnie buntować się komunizmu. Ale, podobnie jak Adam Smith i David Ricardo przed nim, Marks przewidział, że z powodu nieustępliwego dążenia kapitalizmu do zysku poprzez konkurencję i postęp technologiczny w celu obniżenia kosztów produkcji, stopa zysku w gospodarce zawsze będzie spadać w czasie.
Teoria wartości pracy
Podobnie jak inni ekonomiści klasyczni, Karol Marks wierzył, że laborystyczna teoria wartości wyjaśnia względne różnice w cenach rynkowych. Teoria ta głosiła, że wartość wyprodukowanego dobra gospodarczego można obiektywnie zmierzyć średnią liczbą godzin pracy potrzebnych do jego wytworzenia. Innymi słowy, jeśli wykonanie stołu zajmuje dwa razy więcej czasu niż krzesło, wówczas stół należy uznać za dwukrotnie bardziej wartościowy.
Marks rozumiał teorię pracy lepiej niż jego poprzednicy (nawet Adam Smith) i współcześni, i przedstawił druzgocące wyzwanie intelektualneekonomistom leseferyzmu zDas Kapital : Jeśli dobra i usługi są sprzedawane według ich prawdziwej obiektywnej wartości pracy mierzonej w pracy godzin, jak jacykolwiek kapitaliści cieszą się zyskami? Musi to oznaczać, wywnioskował Marks, że kapitaliści płacili za mało lub przepracowywali, a tym samym wyzyskiwali robotników, aby obniżyć koszty produkcji.
O ile odpowiedź Marksa ostatecznie okazała się błędna, a później ekonomiści przyjęli subiektywną teorię wartości, jego proste twierdzenie wystarczyło, by wykazać słabość logiki i założeń teorii pracy; Marks nieumyślnie przyczynił się do rewolucji w myśleniu ekonomicznym.
Ekonomiczna zmiana w transformacji społecznej
Dr James Bradford „Brad” DeLong, profesor ekonomii na Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley, napisał w 2011 roku, że „główny wkład” Marksa w naukę ekonomiczną faktycznie pojawił się w 10-paragrafowym odcinku Manifestu komunistycznego, w którym opisuje, w jaki sposób wzrost gospodarczy powoduje przesunięcia między klasami społecznymi, często prowadzące do walki o władzę polityczną.
To leży u podstaw często niedocenianego aspektu ekonomii: emocji i politycznej aktywności zaangażowanych aktorów. Konsekwencją tego argumentu był później francuski ekonomista Thomas Piketty, który zaproponował, że chociaż nie ma nic złego w nierówności dochodów w sensie ekonomicznym, może to spowodować uderzenie przeciw kapitalizmowi wśród ludzi. Tak więc istnieje moralne i antropologiczne rozważania dotyczące każdego systemu gospodarczego. Idea, że struktura społeczna i przemiany z jednego porządku do drugiego mogą być wynikiem zmian technologicznych w sposobie wytwarzania rzeczy w gospodarce, nazywana jest materializmem historycznym.