Sprawiedliwość społeczna

Co to jest sprawiedliwość społeczna?

Sprawiedliwość społeczna jest teorią polityczną i filozoficzną, która twierdzi, że pojęcie sprawiedliwości ma wymiary wykraczające poza te zawarte w zasadach prawa cywilnego lub karnego, ekonomicznej podaży i popytu czy tradycyjnych ram moralnych. Sprawiedliwość społeczna ma tendencję do skupiania się bardziej na sprawiedliwych relacjach między grupami w społeczeństwie, w przeciwieństwie do sprawiedliwości indywidualnego postępowania lub sprawiedliwości dla jednostek.

Historycznie i teoretycznie idea sprawiedliwości społecznej polega na tym, że wszyscy ludzie powinni mieć równy dostęp do bogactwa, zdrowia, dobrobytu, sprawiedliwości, przywilejów i możliwości, niezależnie od ich prawnych, politycznych, ekonomicznych lub innych okoliczności. We współczesnej praktyce sprawiedliwość społeczna obraca się wokół faworyzowania lub karania różnych grup ludności, niezależnie od wyborów lub działań danej osoby, w oparciu o sądy wartościujące dotyczące wydarzeń historycznych, aktualnych warunków i relacji grupowych. W kategoriach ekonomicznych często oznacza to redystrybucję bogactwa, dochodu i możliwości ekonomicznych grup, które zwolennicy sprawiedliwości społecznej uważają za prześladowców, na tych, których uważają za uciskanych. Sprawiedliwość społeczna jest często kojarzona z polityką tożsamości, socjalizmem i rewolucyjnym komunizmem.

Zrozumieć sprawiedliwość społeczną

Sprawiedliwość społeczna stanowi podstawę socjalistycznych systemów ekonomicznych i jest również nauczana w niektórych tradycjach religijnych. Ogólnie sprawiedliwość społeczna powstała jako szeroka koncepcja wspierająca równość praw poprzez różnego rodzaju inicjatywy na rzecz obywateli. Sprawiedliwość społeczna jest ściśle związana z teorią konfliktu i naprawianiem postrzeganych krzywd dawnych lub trwających konfliktów między grupami ludzi i częściami społeczeństwa. Skupia się to często albo na faworyzowaniu interesów pewnych grup w populacji, które jej zwolennicy uważają za uciskane, albo na podważaniu interesów i bezpośrednim atakowaniu grup, które uważają za w pewnym sensie prześladowców.

Wysiłki na rzecz promowania sprawiedliwości społecznej są zwykle ukierunkowane na różne grupy demograficzne, albo w celu wspierania ich interesów w celu przeciwdziałania postrzeganemu uciskowi, albo ukarania ich za postrzegane w przeszłości przestępstwa. Ogólnie rzecz biorąc, cechy demograficzne często będące przedmiotem zainteresowania sprawiedliwości społecznej obejmują: rasę, pochodzenie etniczne i narodowość; płeć i orientacja seksualna; wiek; Przynależność religijna; i niepełnosprawność. Mogą istnieć różne rodzaje inicjatyw w zakresie sprawiedliwości społecznej w celu promowania równości lub redystrybucji władzy i statusu między grupami w obszarach zamożności, zdrowia, dobrobytu, sprawiedliwości, przywilejów i statusu ekonomicznego. W kategoriach ekonomicznych sprawiedliwość społeczna najczęściej sprowadza się do wysiłków zmierzających do redystrybucji bogactwa, dochodów lub możliwości ekonomicznych z grup uprzywilejowanych na osoby upośledzone.

Zwolennicy sprawiedliwości społecznej mogą dążyć do osiągnięcia swoich celów za pomocą szerokiej gamy pokojowych lub pokojowych środków, w tym różnych programów rządowych, kampanii społecznych, aktywizmu publicznego, brutalnej rewolucji, a nawet terroryzmu. Na szczeblu rządowym inicjatywy w zakresie sprawiedliwości społecznej można realizować za pośrednictwem różnego rodzaju programów. Mogą one obejmować bezpośrednią redystrybucję bogactwa i dochodów; chroniony status prawny w zatrudnieniu, dotacje rządowe i inne obszary dla grup znajdujących się w niekorzystnej sytuacji; lub zalegalizowana dyskryminacja uprzywilejowanych grup, włącznie z wywłaszczeniem, karami zbiorowymi i czystkami.

Systemy socjalistyczne i komunistyczne są bardziej skoncentrowane na ogólnokrajowych programach sprawiedliwości społecznej. Jednak sprawiedliwość społeczna ma również swoje miejsce w społeczeństwach kapitalistycznych, takich jak Stany Zjednoczone, gdzie fundusze rządowe przeznaczane są na wspieranie wielu wysiłków na rzecz sprawiedliwości społecznej. W tego typu społeczeństwach troska o sprawiedliwość społeczną jest również powszechnie uwzględniana poprzez aktywizm mający na celu zmianę polityki publicznej lub bezpośredni wpływ na zachowanie ludzi poprzez wiece i demonstracje publiczne, kampanie public relations, inwestycje celowe oraz darowizny na cele charytatywne i pomoc humanitarną. Może również przybrać formę bojkotów, czarnych list i cenzury uprzywilejowanych grup i osób, a nawet bezpośrednich gróźb, przemocy i niszczenia mienia i infrastruktury skierowanej do nich.

Z politycznego punktu widzenia w Stanach Zjednoczonych rzecznicy sprawiedliwości społecznej są zwykle obecni w Partii Demokratycznej, szczególnie w jej samoidentyfikujących się skrzydłach postępowych i socjalistycznych, a także w innych mniejszych organizacjach. Postępowcy i socjaliści, którzy nie są związani z Partią Demokratyczną (niezależni, Zieloni i inni), również powszechnie używają tego terminu.

Przykłady sprawiedliwości społecznej

Przykłady sprawiedliwości społecznej można znaleźć we wszystkich typach społeczeństw, politykach rządowych i ruchach.

W gospodarkach socjalistycznych sprawiedliwość społeczna stanowi fundamentalną zasadę polityki gospodarczej. Rządy socjalistyczne często w imię sprawiedliwości społecznej realizują rozległe programy przymusowej redystrybucji ziemi, kapitału i innych aktywów, takich jak Hołodomor.

W społeczeństwach kapitalistycznych rządy regularnie interweniują w gospodarce, wspierając sprawiedliwość społeczną. Zwolennicy sprawiedliwości społecznej często domagają się reformy polityki w takich obszarach, jak opieka zdrowotna, imigracja czy wymiar sprawiedliwości w sprawach karnych, aby zaradzić potencjalnym uprzedzeniom wobec pewnych grup demograficznych.

Historycznie rzecz biorąc, w Stanach Zjednoczonych ruch na rzecz praw obywatelskich, który rozpoczął się w latach pięćdziesiątych XX wieku i kierowany przez Martina Luthera Kinga Jr., jest jednym z najbardziej znanych przykładów sprawiedliwości społecznej. Martin Luther King Jr. i jego zwolennicy opowiadali się za równością rasową i interesami Afroamerykanów. Efektem tych starań były radykalne zmiany w gospodarce i społeczeństwie USA w kolejnych dziesięcioleciach, w tym wprowadzenie ustawy o prawach obywatelskich, która zakazuje firmom dyskryminowania prawnie chronionych grup.

Rynek pracy, polityka pracy i zorganizowana siła robocza to zwykle jedne z największych obszarów niepokoju w sektorze prywatnym. Na rynku pracy równe płace i szanse dla wszystkich grup demograficznych to zazwyczaj dwa główne punkty progresywnego rzecznictwa. Tworzenie i rozprzestrzenianie się związków zawodowych jest często uzasadnione i formułowane w kategoriach sprawiedliwości społecznej w celu wspierania interesów pracowników przeciwko wyzyskującym pracodawcom.